Færslur

, , , ,

Launavinnsla: Stærsti tímaþjófur rekstrarins

Flestir eigendur lítilla og meðalstórra fyrirtækja stofna ekki fyrirtæki til að sitja yfir launatöflum og skilagreinum. Samt endar of mikill hluti mánaðarins oft í að elta vinnutíma, fylla út launaseðla, skila gögnum og passa uppá að ekkert fari úrskeiðis.

Launavinnsla er nauðsynleg – en hún á ekki að éta upp allan tímann þinn.

Í þessari grein förum við yfir hvað launavinnsla raunverulega felur í sér, af hverju hún er svona tímafrek og hvernig þú getur losað um 5–10 tíma á mánuði (og stundum meira) án þess að fórna öryggi eða gæðum.

Hvað er launavinnsla í raun?

Margir hugsa um „laun“ sem eina útborgun á mánuði – en launavinnsla er mun meira en það. Í raun er þetta heilt ferli:

  1. Safna gögnum

    • vinnutími, vaktaáætlanir, yfirvinna, orlof, veikindi

    • nýir starfsmenn, starfsmenn að hætta, breytingar á starfshlutföllum

  2. Reikna laun

    • dagvinnu, kvöld- og helgarálag

    • yfirvinnu, bónusa, dagpeninga o.s.frv.

  3. Draga frá og reikna gjöld

    • staðgreiðslu, lífeyrissjóð, viðbótarlífeyri

    • stéttarfélög, félagsgjöld, tryggingagjald, orlofsuppbót o.fl.

  4. Skila og skrá

    • greiða laun

    • senda launaseðla

    • skila skilagreinum og öðrum gögnum til réttra aðila

    • samræma við bókhald og banka

Hljómar einfalt á blaði – en í raun er þetta margra þrepa vinna, með stífum skilafrestum og litlu svigrúmi fyrir mistök.

Af hverju er launavinnsla svona tímafrek?

1. Gögnin koma úr öllum áttum

Starfsmenn skrá vinnutíma á ólíkum stöðum – í skráningarkerfi, í Excel, á pappír, í Messenger eða jafnvel „munnlega“. Það þarf að:

  • reka á eftir skráningum

  • leiðrétta rangar skráningar

  • passa að orlof, veikindi og frí séu rétt skráð

Þetta er sjaldnast einfalt eða sjálfvirkt ferli – það þarf stöðugt að laga og elta upp á smáatriði.

2. Reglurnar eru flóknar og breytast

Launataxtar, kjarasamningar, skattar, lífeyrissjóðir og reglur um orlof, veikindi og orlofsuppbætur eru oft flókin og síbreytileg. Fyrir eiganda eða stjórnanda sem þarf jafnframt að fylgjast með rekstri, sölu og mannauði er erfitt að vera líka sérfræðingur í öllum þessum reglum.

3. Skilafrestir bíða ekki

Laun verða að fara út á réttum degi. Sköttum og gjöldum þarf að skila á réttum tíma. Skilafrestir hjá Skattinum, lífeyrissjóðum og öðrum aðilum eru ekki sveigjanlegir:

  • missir þú af skilafresti → mögulegt álag og vesen

  • verður villa í launum → það grefur undan trausti og þú eyðir tíma í útskýringar og leiðréttingar

Tíminn fer ekki bara í vinnuna sjálfa heldur líka í að slökkva elda þegar eitthvað klikkar.

„Tími er peningar“ – hvað kostar launavinnslan þig í alvöru?

Segjum að þú eyðir 8 klukkustundum á mánuði í laun og skilagreinar. Það er einn heill vinnudagur. Fyrir marga eigendur er það:

  • tími sem gæti farið í sölu, þjónustu eða útivinnu

  • tími sem gæti farið í að þjálfa starfsfólk

  • tími sem gæti farið í að byggja upp viðskiptasambönd

Ef þú metur tíma þinn á t.d. 15.000–25.000 kr. á klukkustund, þá er þessi „launadagur“ fljótt kominn í verulegar upphæðir á ári – án þess að taka með:

  • stressið þegar það styttist í útborgun

  • áhættuna af villum og álagi

  • kostnaðinn af því að vera alltaf „rétt svo“ búinn að þessu.

Algeng merki um að launavinnslan sé farin að stjórna þér (en ekki öfugt)

Þú gætir þekkt þig í einhverju af þessu:

  • Þú tekur reglulega launadaga á kvöldin eða um helgar til að ná að klára í tíma.

  • Þú ert oft að velta fyrir þér: „Er þetta örugglega rétt? Á þessi ekki að fá meira/orlof/yfirvinnu?“

  • Þú ert farin(n) að hafa áhyggjur af því að gleyma skilafrestum eða greiðslum.

  • Enginn annar í fyrirtækinu „getur“ sinnt launavinnslunni – allt veltur á þér.

Ef þetta hljómar kunnuglega, þá er launavinnslan orðin meiri tímaþjófur en hún þarf að vera.

Hvernig geta eigendur og stjórnendur einfaldað launavinnslu – án þess að taka upp nýtt kerfi strax?

Þú þarft ekki endilega að fjárfesta strax í flóknu launakerfi til að ná ávinningi. Fyrstu skrefin snúast um:

1. Skýra ferlið

Skrifaðu einfalt ferli, t.d.:

  1. Starfsmenn skrá vinnutíma hér (og hver ber ábyrgð).

  2. Yfirmaður staðfestir fyrir X. dag mánaðarins.

  3. Laun eru unnin þennan dag.

  4. Skilagreinum og greiðslum er skilað svona og svona.

Það hljómar einfalt – en margir hafa ferlið bara í hausnum. Þegar það er á blaði verður miklu auðveldara að:

  • útskýra fyrir nýjum starfsmönnum

  • fela öðrum hluta ferlisins

  • sjá hvar tíminn tapast í dag

2. Taka út „handavinnu“ þar sem hægt er

Það getur verið eins einfalt og:

  • hætta með pappírsseðla og Excel-skjöl frá hverjum starfsmanni

  • hafa eitt sameiginlegt skjal/form

  • safna gögnum á einn stað í stað margra skilaleiða (póstur, Messenger, símtöl…)

Stöðlun getur sparað mikinn tíma.

3. Úthýsa þeim hluta sem er viðkvæmastur og tímafrekastur

Mörg fyrirtæki velja að halda eftir einhvers konar yfirsýn yfir vinnutíma og starfsfólk – en úthýsa:

  • útreikningi launa

  • skilagreinum

  • eftirliti með skilafrestum

  • bókunum í bókhald

Þannig er:

  • áhættan minni (sérfræðingur fylgist með reglum og breytingum)

  • tíminn þinn frjálsari

  • þú samt með stjórn á heildarmyndinni

Hvar kemur Aðalbókarinn inn?

Aðalbókarinn vinnur með eigendum og stjórnendum lítilla og meðalstórra fyrirtækja sem eru komin með nóg af því að verja heilum dögum í laun og skilagreinar.

Við hjálpum þér að:

  • kortleggja hvernig tíminn fer í launavinnslu í dag

  • finna hvaða verkefni er skynsamlegt að úthýsa

  • setja upp einfalda ferla sem tryggja að laun, skil og uppgjör gangi áreynslulaust fyrir sig

Við tökum yfir tímafrek verkefni þar sem mistök geta kostað – svo þú getir varið meiri tíma í rekstur, fólk og tekjur.

Aðalbókarinn – sérfræðingurinn sem gefur þér tímann þinn aftur.

/by